Autor Wątek: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego  (Przeczytany 16347 razy)

Jota Proximy Wodnika

  • YaBB Newbies
  • **
  • Wiadomości: 2
    • Zobacz profil
[SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« dnia: Maja 24, 2021, 06:06:21 pm »
Witam. Niedawno przeczytałem "Fiasko" i będąc wielkim fanem Pirxa nurtuje mnie pytanie. Czy Tempe to był Pirx czy Parvis.
Dodam tylko, że uważam sam pomysł pozostawienia czytelnika w niewiedzy co do tożsamości głównego bohatera za genialny.

 Ten wątek chciałem napisać głównie dlatego, żeby zwrócić uwagę na pewien szczegół, na temat którego nie znalazłem wzmianki nigdzie w Internecie. Otóż w jednym z rozdziałów jest wspomniane, że Tempe, nie wiadomo skąd miał zwyczaj otwierać książkę w przypadkowym miejscu i ją czytać. Tak samo w "Opowieściach o pilocie Pirxie" było powiedziane, że Pirx lubił tak robić.
 Oczywiście, może to nic nie znaczyć, ale osobiście uważam, że jest to subtelny detal, który Lem umieścił dla uważnego czytelnika.
« Ostatnia zmiana: Maja 24, 2021, 06:11:22 pm wysłana przez Jota Proximy Wodnika »

liv

  • Global Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6612
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #1 dnia: Maja 24, 2021, 06:35:23 pm »
Cześć Jota!
Cytuj
. Czy Tempe to był Pirx czy Parvis.
A odrzucasz wariant tak ostatnio modny, czyli niebinarny?  :)
Cytuj
Otóż w jednym z rozdziałów jest wspomniane, że Tempe, nie wiadomo skąd miał zwyczaj otwierać książkę w przypadkowym miejscu i ją czytać. Tak samo w "Opowieściach o pilocie Pirxie" było powiedziane, że Pirx lubił tak robić.
Ciekawe spostrzeżenie.
Koleżeństwo dość dawno temu omawiało tę książkę, ale podany szczegół chyba nie został wychwycony.  :-\  Gdzieś odtąd zaczyna się gadka o tożsamości Marka T.
https://forum.lem.pl/index.php?topic=534.15
A był a/o byś  w stanie podać miejsca, chociaż które opowiadanie,  gdzie tak zachowuje się Pirx w Opowieściach?
No i we Fiasku rzecz jasna?
O Pirxie pisaliśmy tutaj, ale też nie pamietam by ten szczegół się pojawił.
« Ostatnia zmiana: Maja 24, 2021, 06:50:25 pm wysłana przez liv »
Obecnie demokracja ma się dobrze – mniej więcej tak, jak republika rzymska w czasach Oktawiana

Jota Proximy Wodnika

  • YaBB Newbies
  • **
  • Wiadomości: 2
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #2 dnia: Maja 24, 2021, 07:47:53 pm »
Pirx mówi tak sam o sobie w Opowiadaniu Pirxa. Na samiutkim początku mówi, że zawsze ma ze sobą do coś pod ręką, żeby poczytać w wolnej chwili "choćby i parę stron ze środka, a potem odłożyć".
 Ze trzy strony dalej mówi o tym jak czyta jakąś książkę, że "Nie wiem, jaki był początek, bo zacząłem mniej więcej w połowie"

Jeśli chodzi o "Fiasko", to w rozdziale "Rozbitek" czytamy: "Miał dziwaczny zwyczaj: otwierał książkę na chybił trafił i tam zaczynał lekturę. (...) Nie wiedział czemu tak postępuje. Być może chciał wtargnąć w zmyślony świat nie przez przygotowane wejście, lecz od razu w środek

Zwłaszcza sformułowania: "Miał dziwaczny zwyczaj" i "Nie wiedział czemu tak postępuje" sugerują mi że to było coś w rodzaju starego, podświadomego nawyku z "poprzedniego życia". A także sam fakt, czy Lem pisałby o tym w ten sposób jeśli nie miało to mieć żadnego znaczenia?

Może po prostu myślę życzeniowo, ale "Fiasko" stanowi dla mnie dość satysfakcjonujące zakończenie dla Pirxa. Po pierwsze samym "Opowieściom" brakuje jakiegoś mocnego epilogu, chociaż wiem, że były one raczej zbiorem różnych historii. A "Fiasko" najpierw pierwszym rozdziałem z Lasem Birnam, który jest utrzymany w stylu "Opowieści" płynnie przechodzi w tą grubszą historię z Kwintanami.
 No i wreszcie w zakończeniu Tempemu (Pirxowi) udaje się coś co przewijało się już w "Opowieściach" - Przez całą książkę pojawia się motyw że nigdzie poza Ziemią nie znaleziono skomplikowanego życia. Dodatkowo w Patrolu Pirx myśli że tajemnicza biała kropka może być statkiem obcych, a w Opowiadaniu Pirxa (moja ulubiona z opowieści) nawet widzi ogromną jednostkę dawno wymarłej pozaziemskiej cywilizacji.

 Wreszcie Pirx, jako jedyny człowiek, zobaczył obcych.

maziek

  • YaBB Administrator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 13637
  • zamiast bajek ojciec mi Lema opowiadał...
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #3 dnia: Maja 24, 2021, 08:03:23 pm »
Cześć Jota, nie pamiętam już dlaczego, ale mnie chyba wyszło, że jednak Pirx (nie Parvis). Pamiętam, że miałem o to wielki żal do Lema, jak to do mnie dotarło, że wysłał Pirxa do krainy wiecznych łowów tak bezsensownie (w tym "łunochodzie") i w zasadzie na przystawkę do właściwej powieści. Tzn. tak czy tak Lem uśmiercił ich obu, ale jednak. Wiem, ze to durnowate gadanie (w każdym ujęciu), ale nie lubię sposobu, w jaki Lem rozstał się z beletrystyką, a zwłaszcza, że spalił mosty akurat poprzez ukatrupienia swego sztandarowego bohatera, na którym się wychowałem. Powiedzmy, że rozumiem i doceniam zamysł, ale serce boli. Co do czytania od środka, to odziedziczyłem taki sposób kupowania książek - w księgarni otwieram je mniej więcej w połowie i czytam kilka zdań, przerzucam kilka kartek i jeszcze raz. Jak "chyci" - to biorę. Często jakoś tak się trafia, że potem jak czytam już "porządnie", to okazuje się, że przeczytałem na chybił-trafił na jakiś niezwykle istotny szczegół, który powoduje, że fabuła staje się wiadoma, czyli zwykle nudna :) .
Człowiek całe życie próbuje nie wychodzić na większego idiotę niż nim faktycznie jest - i przeważnie to mu się nie udaje (moje, z życia).

Q

  • YaBB Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 16553
  • Jego Induktywność
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #4 dnia: Maja 24, 2021, 08:04:20 pm »
Witaj, Jota! Wyborna spostrzegawczość!

ale podany szczegół chyba nie został wychwycony.  :-\

Zdaje się, że nie był. Ba, obstawialiśmy, że Tempe to Parvis*:
https://forum.lem.pl/index.php?topic=534.msg25193#msg25193
https://forum.lem.pl/index.php?topic=583.msg29387#msg29387
https://forum.lem.pl/index.php?topic=534.msg70799#msg70799
Padła nawet żartobliwa teza, że Pirx musiał być wskrzeszony później, skoro pojawił się na planecie pozasłonecznej (tej Jocie, którą Jota ma w nicku) w "Wypadku":
https://forum.lem.pl/index.php?topic=281.msg8479#msg8479

* Choć dumałem też czy mógł stanowić dwa-w jednym:
https://forum.lem.pl/index.php?topic=534.msg25757#msg25757

w Opowiadaniu Pirxa (moja ulubiona z opowieści) nawet widzi ogromną jednostkę dawno wymarłej pozaziemskiej cywilizacji.

W sumie nie wiemy czy wymarłej ;) .
« Ostatnia zmiana: Maja 24, 2021, 08:40:23 pm wysłana przez Q »
"Wśród wydarzeń wszechświata nie ma ważnych i nieważnych, tylko my różnie je postrzegamy. Podział na ważne i nieważne odbywa się w naszych umysłach" - Marek Baraniecki

Lieber Augustin

  • God Member
  • ******
  • Wiadomości: 2616
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #5 dnia: Maja 24, 2021, 08:51:48 pm »
Witaj Jota :)
Cytuj
Otóż w jednym z rozdziałów jest wspomniane, że Tempe, nie wiadomo skąd miał zwyczaj otwierać książkę w przypadkowym miejscu i ją czytać. Tak samo w "Opowieściach o pilocie Pirxie" było powiedziane, że Pirx lubił tak robić.
Zaznaczę na marginesie, że Ijon Tichy również lubił losową lekturę:
Śpiwór pływał ze mną to tu, to tam, miałem pod jaśkiem latarkę i nieraz, gdy zahaczyłem w takim szybowaniu o półkę z książkami, ażem się ocknął, łapałem się jej, książki leciały niby spłoszone ptactwo, a ja uchwyciwszy pierwszą, co wpadła mi w garść, brałem się do lektury przy latarce, wewnątrz śpiwora, zawsze ciekaw, jaką lekturą poczęstował mnie nocny przypadek.

liv

  • Global Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6612
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #6 dnia: Maja 24, 2021, 10:12:24 pm »
Dzięki Jota za umiejscowienie spraw. I wyostrzenie Tempego  ;)
Tak myślę, czy nie przenieść wątku do Akademii. Co sądzicie?
Cytuj
Zaznaczę na marginesie, że Ijon Tichy również lubił losową lekturę:
:)
Okaże się zaraz, że podobnie Tarantoga i ...
Obecnie demokracja ma się dobrze – mniej więcej tak, jak republika rzymska w czasach Oktawiana

olkapolka

  • YaBB Administrator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 7003
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #7 dnia: Maja 24, 2021, 11:30:50 pm »
Czołem Jota:)

Ja mam niejasne przeczucie, że kiedyś pisaliśmy o tym przypadkowym czytaniu, ale nie mogę namierzyć...tak siak - pewnie, pasowne do Akademii.

xetras

  • God Member
  • ******
  • Wiadomości: 1428
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #8 dnia: Maja 26, 2021, 01:26:19 pm »
Tematy rzadko się czyta od ich inauguracji.
Sugeruję przemyśleć, czy [spoilera] może oznaczyć ostrzeżeniem, bo raczej trafi na koniec tematu: https://forum.lem.pl/index.php?topic=534.0
Zwykle na ostatniej stronie zaczynałem poznawać tematy.

Tak rozległego ogarniania - zazdraszczam i gratuluję!
"Wspólnota narodu buduje się na kiczu" (Kundera)

Q

  • YaBB Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 16553
  • Jego Induktywność
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #9 dnia: Maja 26, 2021, 02:31:15 pm »
Sugeruję przemyśleć, czy [spoilera] może oznaczyć ostrzeżeniem, bo raczej trafi na koniec tematu:

Wątki Akad. z zasady (jak sama nazwa działu sugeruje) bazują na tak intensywnym dzieł Lema rozbiorze, że - IMHO - nie ma się co wygłupiać ;) .

Same przenosiny to dobra idea.
"Wśród wydarzeń wszechświata nie ma ważnych i nieważnych, tylko my różnie je postrzegamy. Podział na ważne i nieważne odbywa się w naszych umysłach" - Marek Baraniecki

Smok Eustachy

  • Juror
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 2231
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #10 dnia: Maja 28, 2021, 01:55:19 am »
Witam. Niedawno przeczytałem "Fiasko" i będąc wielkim fanem Pirxa nurtuje mnie pytanie. Czy Tempe to był Pirx czy Parvis.
/.../
Dufam, że sam Lem nie wiedział.

NEXUS6

  • Juror
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 2878
  • MISTYK WYSTYGŁ, WYNIK: CYNIK
    • Zobacz profil
Odp: [SPOILERY do "Fiasko"] Tożsamość Tempego
« Odpowiedź #11 dnia: Czerwca 02, 2021, 07:02:14 am »
Sam Lem tak lubil czytac. Nie wiem czy wszystkie ksiazki, czy tylko Trylogie Sienkiewicza, ale pisal ze tak wlasnie lubi sobie Trylogie czytywac. Zapewne dlatego, mimochodem dawal swoim bohaterom takie manieryzmy i niekoniecznie z tego mozna wywiezc ich tozsamosc.