Pytanie o Teatr Telewizji, spektakl sci-fi

[Wdhiz]

Dzień dobry,
Na grupie fejsowej poświęconej "zaginionym" filmom ktoś zadał pytanie o spektakl Teatru Telewizji z lat 60.? 80.? Pytanie mnie "ugryzło" i teraz też szukam Przeleciałem przez listę IMDb ze wszystkim (?), większością (?) spektakli TT, ale nie potrafiłem niczego dopasować.
Pozwolę sobie zacytować fragment oryginalnego postu:
Pilnie poszukuję chociażby tytułu pewnego spektaklu teatru telewizji, zdaje się, że z lat 70 lub wczesnych 80. Był to seans teatru sensacji Kobra (najprawdopodobniej). Spektakl zaczynał się w dość nietypowy sposób, ekran telewizora nagle robił się czarny, a może śnieżył. Pojawiała się para oczu. telewizor przemawiał. Mówił coś, że za wykorzystywanie go, robienie sobie z niego półeczki, stawianie na nim wazoników itd,  teraz się zemści. Ogólnie fabuła spektaklu była taka, że różne rzeczy martwe, sprzęty RTV, AGD ożywały i mściły się na ludziach. Odkurzacz gonił dzieciaka po domu, noże fruwały po kuchni, no najdziwniejsze rzeczy się działy. No i spektakl był czarno-biały.

Wydaje mi się, że pamiętam początek.
Ktoś, coś?

[Smok Eustachy]

Było coś takiego. Ale beka.

[maziek]

Ja niestety ni kojarzę. Miałbym jakieś szanse może od trzeciej ćwierci lat 70-tych, więc jeśli było wcześniej to raczej lipa, gdyż koszulinę w zębach nosiłem.

[akond]

Było, pamiętam ten spektakl (dzieckiem byłem, coś takiego zapada w młode neurony).

Środkowe lata 70-te, Studio 2, w którąś z sobót w ramówce był cały parogodzinny blok poświęcony science-fiction - i ten teatr chyba nawet go otwierał. Wyemitowane to było wcześniej, niż TVP zaczęła nadawać ówczesny hit Studia 2, czyli serial Kosmos 1999. Mógł to być rok 1975 lub 1976 - szukaj w tym przedziale.

Z uwagi na okoliczności nadawania jest możliwe, że nie była to premiera, i że spektakl oryginalnie powstał w ramach Kobry parę lat wcześniej. Tego już nie odtworzę z pamięci, ale wydaje mi się to mało prawdopodobne - całość trwała chyba krócej niż typowy epizod Teatru Sensacji (wydaje mi się, że poniżej pół godziny), i mogła to być produkcja specjalnie na potrzeby Studia 2.

[Q]

Prędzej niż "Kobra" był to Teatr Sensacji I Fantastyki "Sfinks" (owszem, stanowiący jej bliźniaka, i często traktowany jako "Kobry" część). Z tym, że z widowiskami z niego może być kłopot:
https://pl.rec.fantastyka.sf-f.narkive.com/YxPn69Gd/paradyzja-w-teatrze-tv-pami-ta-kto
(Choć np. w/w "Paradyzja" odnalazła się, i teraz można ją wyszukać na YouTube bez trudu, na jednym kanale z wczesnymi "Oczami urocznymi" Szulkina zresztą).

Przy czym mam irytujące wrazenie, że kiedyś o tym teatrze dyskutowałem, może nawet tu (bo na forach startrekowych nie widzę śladów na to wskazujących). Tj. w odpowiedzi na pytanie o identycznie opisaną, więc pewnie tę samą, historię wyraziłem - z głupia frant - przypuszczenie, że mógł być to serial "The Outer Limits" (który zaczynał się słynnym "There is nothing wrong with your television set. Do not attempt to adjust the picture. We are controlling transmission."), ale zostałem sprowadzony na ziemię, że nie o niego chodzi. Nie pamiętam jednak czy właściwy tytuł ostatecznie padł...

[akond]

Sfinks, czy Kobra... ja mam wrażenie, że w ramach tych cykli powstawały dłuższe przedstawienia, o mniej więcej stałym czasie trwania - wypełniały określone miejsce w ramówce TV (czwartkowy wieczór).

The Outer Limits... pamięć płata figle, ale jestem na 99,9% przekonany, że właściwy spektakl był produkcją polską. No i nie był to odcinek serialu - raczej krótka, samodzielna, groteskowa historyjka. Przy czym scenę z odgrażającym się telewizorem sam zapamiętałem jako ostatnią, a nie pierwszą - takie podsumowanie w stylu zapowiedzi, że to dopiero początek.

[Q]

W wypadku krótkiego metrażu mogłaby to być jeszcze jedna z nowel telewizyjnych, których sporo u nas powstało swego czasu, acz oscylowały one raczej w kierunku żartobliwej fantastyki grozy ("Awatar", cykl "Opowieści niezwykłe", itd.). No i pozostaje zwykły Teatr Telewizji, który wystawiał przecież Lema (wielokrotnie), Strugackich, Fiałkowskiego, Zajdla, Bułyczowa (a zdarzało mu się, rzadko, bo rzadko, prezentować dwie krótsze sztuki pod rząd).

Może nie od rzeczy też by było spytać jakichś pracowników TVP,  tym bardziej, że nie tak dawno na odgrzewanie ich wzięło:
https://www.facebook.com/tvpkultura/videos/fantastyczny-maj-paradyzja-adaptacja-sztuki-z-gatunku-science-fiction-opowiadają/1066776313370278/
https://www.facebook.com/tvpkultura/videos/fantastyczny-maj-hotel-pod-poległym-alpinistą-sztuka-na-podstawie-prozy-braci-st/1077025732345336/

[Wdhiz]

Dziękuję za odpowiedzi, przekażę Autorowi pytania na fejsie
Jeżeli znajdę, wrzucę tutaj tytuł spektaklu.
Swoją drogą nabrałem ochoty na obejrzenie paru przedstawień z "tamtych lat". Cały czas świetnie się oglądają.

[Q]

Swoją drogą nabrałem ochoty na obejrzenie paru przedstawień z "tamtych lat". Cały czas świetnie się oglądają.

Służę podpowiedzią (choć nie wiem czy potrzebna):
https://culture.pl/pl/artykul/awatary-kosmici-i-szaleni-naukowcy-zapomniane-filmy-science-fiction

I dorzucę ciekawostkę - festiwal w Trieście, na którym święcili kiedyś tryumfy Majewski z Piestrakiem, zmartwychwstał czas jakiś temu:
https://en.wikipedia.org/wiki/Trieste_Science%2BFiction_Festival
https://www.sciencefictionfestival.org/en/

[xetras]

Niezmiernie jestem rad, że nie tylko ja podczas obecnego bezrybia i posuchy technicznej odnajduję urok kameralnych widowisk od niesamowitego rozciągania wyobraźni widza.

Co do gadających sprzętów - sieć telefoniczna, radio, auto, samolot, telewizor - był to zabieg dość popularny (vide: "Wielka, większa i największa" (1962)). Zachowanie maszyn jest tam kluczowe dla fabuły i przygody. Może ten film też doczeka się rekonstrukcji cyfrowej dźwięku i obrazu.


Pozdrawiam Was, Wdhiz , akond też jestem odkurzaczem klejnotów z niepamięci zbiorowej i błądzę właściwie raczej po ścieżkach muzyczno słownych, ale głos Józefa Duriasza jest nadal uwodzicielsko nieziemski (narrator z "Opowieści niesamowitych" - wystąpił np. w "Marsjanach" (1967).
Cieszy mnie, że jest co najmniej paru lubujących się w archiwaliach.

A co do samej scenki spróbuję nad nią pogłówkować, może jeszcze mi "główka pracuje" (?)

Na szczęście jest baza:
filmpolski.pl
z produkcjami filmowymi i tv (łódzka filmówka ją aktualizuje i PISF)
Jest też forum:
forum.polskiekino.com.pl
Gdzie można tę szukaną sprawę podać do rozwikłania.
*
Spośród tego co sam kojarzę to nijak nie potrafię do nich dopasować inscenizacji opowiedzianej przez Wdhiza w inauguracyjnym poście.

Skoro jednak pojawił się apetyt na stare polskie kino SF  bliskie szyldowi <scena Sfinks>,  to zapodam kolejne tropy:
Chichot Pana Boga1988/1990
Rachunek błędów1988
(w zasadzie to samo, co) :
Błąd w rachunku1988
Zakaz wyjazdu1986
Kwiaty dla Algernona1981
Na dobranoc1970
Współczynnik wyobraźni1966
Wierny robot1961
Koniec świata o godzinie ósmej1958
i trochę grozy:
Carmilla1980
Ja gorę, Mistrz tańca, Pożarowisko, Ślepy tor, Szach i mat
Pavoncello
Pieśń tryumfującej miłości ~1967 (około tego roku powstało te 7 krótkich widowisk, zwykle półgodzinnych).

Pasują mi do w/w Awatara czyli zamiany dusz.

Chyba jeszcze można dodać do tematu kinowe, a mniej kojarzone: Syntezę, Hydrozagadkę, Lokis, Dom Sary, Medium i czystą "poezję", czyli Czułe miejsca?

[Wdhiz]

Swoją drogą nabrałem ochoty na obejrzenie paru przedstawień z "tamtych lat". Cały czas świetnie się oglądają.

Służę podpowiedzią (choć nie wiem czy potrzebna):
https://culture.pl/pl/artykul/awatary-kosmici-i-szaleni-naukowcy-zapomniane-filmy-science-fiction

Przejrzałem, ale nie widzę
Autor pytania z Fejsa też drąży temat - dostał odpowiedź z Teatru TV
Dzień dobry, dziękujemy za kontakt! Faktycznie kojarzymy ten unikatowy spektakl - zdaje nam się, że grała w nim Pola Raksa i Włodzimierz Press? niestety póki co nie ustaliliśmy tytułu, możliwe, że spektakl był realizowany w ramach współpracy z jakimś Teatrem, w związku z czym nie mamy już do niego obecnie niestety dostępu. Jeśli coś uda nam się ustalić, damy znać! Pozdrawiamy Teatr Telewizji

[Wdhiz]

Piękna lista
Z teatru +- sci-fi/fantazy to oczywiście:
Igraszki z diabłem (uwaga! - była też druga sztuka tego samego autora!).

Smok (?). Historia smoka niszczącego miasto, tylko jedna osoba odważyła się z nim walczyć. Smok tutaj był usmokowieniem komunizmu.
Diabelskie nasienie - o procesach czarownic i diable.
Od czasu do czasu.

[xetras]

Smok (1980)
Dobrze, że wspomniałeś - Maciej Wojtyszko to widowisko reżyserował - i całkiem słusznie o kontekście społecznym wspomniałeś.
Emisja na antenie trafiła akurat na gorące lato "Solidarności".
Ta druga sztuka to Zapomniany diabeł (1985).
Osobiście dla mnie Janusz Gajos jest bardziej uniwersalny od Mariana Kocniaka, za to ten ostatni bardziej sympatyczny, a  po Gajosie nie wiadomo, co widzowi zaserwuje.
Potrafi przywalić na serio.
PS.
Jeszcze bardziej przywalił i wystawił/ raczej: przywalili i wystawili (bo to zbiorcze przesłanie) zaadaptowani Szewcy w 1985 roku - ewidentnie to było "political-fiction" (na fali pieriestrojki telewizja pozwalała na szaleńczą ironię).
PPS.
Celowo pominąłem ekranizacje Lema, bo o nich jest w zakładce "Lemosfera".
Wrzuciłem do spisu tylko pradawne teatry z 1961 roku i z 1958 (z katastroficznej 'bajki amerykańskiej" coś chyba ocalało, bo jej emisje były i później - np. w 1963 roku).

[akond]

Autor pytania z Fejsa też drąży temat - dostał odpowiedź z Teatru TV
Dzień dobry, dziękujemy za kontakt! Faktycznie kojarzymy ten unikatowy spektakl - zdaje nam się, że grała w nim Pola Raksa i Włodzimierz Press? niestety póki co nie ustaliliśmy tytułu, możliwe, że spektakl był realizowany w ramach współpracy z jakimś Teatrem, w związku z czym nie mamy już do niego obecnie niestety dostępu. Jeśli coś uda nam się ustalić, damy znać! Pozdrawiamy Teatr Telewizji

Przejrzałem na szybko filmografię obojga na filmpolski.pl (są dość obszerne, choć zapewne niekompletne), ale nic nie pasuje.

Nie wiem jednak, czy należy przywiązywać się do tej informacji o obsadzie - "zdaje się" nie świadczy o głębokim przekonaniu piszącego. To, co mi zostało w pamięci, nie pozwala potwierdzić przypuszczenia - pacholęciem byłem, a do tego nie należałem do wielbicieli "pancernych", więc mogłem wtedy nawet nie rozpoznać aktorów. Zgadza się, że była to para, i ich ówczesny wiek byłby odpowiedni.

[Q]

Piękna lista

A i ona tematu nie wyczerpuje...

Smok (?). Historia smoka niszczącego miasto, tylko jedna osoba odważyła się z nim walczyć. Smok tutaj był usmokowieniem komunizmu.

Ech, "Smok"... Pamiętam, że jako dzieciak czytałem w jakimś czasopiśmie (na pewno nie był to "Magazyn Polski", chyba też nie "Wiedza i Życie", ale również książeczkę przypominało) o jego (teatralnym) wystawieniu (artykuł dość nieźle streszczał sztukę, z cytatami; były i zdjęcia - smoka grał ktoś b. podobny do Walczewskiego, cały na biało), i nie tylko zrobił na mnie wielkie wrażenie, nawet w streszczeniu, ale i w głowę zachodziłem jakim cudem władza ludowa w owym okresie (pismo było chyba sporo starsze niż ja, a w każdym razie niż ja świadomy^*) tak czytelne aluzje tolerowała. Teraz, po latach, znalazłem odpowiedź - wystarczyło cenzuralnie przymknąć oko i uznać, iż rzecz jest o Hitlerze^**:
https://encyklopediateatru.pl/artykuly/257570/smok-z-nowej-huty
Nawiasem: TT wystawiał tego "Smoka" i przed Wojtyszką, już na początku lat '60:
https://encyklopediateatru.pl/przedstawienie/30369/smok

* I - jeśli mi się podobne numery/gazety nie zlewają - mogło być w nim jeszcze coś o odwetowcach z Bonn i/lub o Ostapie Dłuskim (kto go dziś pamięta?).

** Tu stary dowcip o Berii i Mołotowie się przypomina...

ps. Swoją drogą Szwarc wyszedł na proroka, bo udający obłąkanego Burmistrz tyleż stanowił echo Klaudiusza (Tiberiusa Claudiusa Drususa Nerona Germanicusa vel Tiberiusa Claudiusa Caesara Augustusa Germanicusa), co antycypację przejęcia władzy przez (robiącego za błazna na stalinowskim dworze) Chruszczowa. Wyszedł też na prekursora, bo trudno nie zastanawiać się czy to nie od niego Zajdel zapożyczył zakończenie "Wyjścia z cienia", a Szulkin "Wojny...", zaś Sapkowski stosunek do baśniowej materii (i może też zmiennokształtność Borcha).