Wiersze Lema

[Lembit Staan]

Oprocz Wierszy Mlodizenczych, Lem sporo tego naszrajbal tu i owdzie. Pomimo jego ironicznej postawy ("Nie dlatego, bym tamte owoce fascynacji Rilkem i Leśmianem nazbyt cenił"), cos w jego duszy do poezji wciaz popedzalo rowniez w wieku raczej zamaturowanym. I owszem  geniusza nie zabraknie: "...I tylko rosa, jak łza, poleci / Na mój zerwany gwint."   ( Chce to na moim grobie. Czy Pan Tomasz da zezwolenie?)

I oto tutaj mam pytanko. Jsem  od dawna odciaty od klasycznej kultury Polskiej, lecz zdazylem od razu rozpoznac Switezianke w "Cóż to za robot piękny i młody, /I cóż to za robotniczka".
Niejmniej jednak cholera meczy mnie od lat skond to Lem sciagnal: "Idę samotny borem i lasem / Choć wszędy wicher i słota, / I tylko głucho skrzypię zawiasem / Albo o kamień potkną się czasem / Robot-sierota." Napiewno nie z Prusa. Czy ktos wie?

"Apentuła niewdziosek, te będy gruwaśne" - o tym juz nawet nie pytam :-)

[Q]

Niejmniej jednak cholera meczy mnie od lat skond to Lem sciagnal: "Idę samotny borem i lasem / Choć wszędy wicher i słota, / I tylko głucho skrzypię zawiasem / Albo o kamień potkną się czasem / Robot-sierota." Napiewno nie z Prusa. Czy ktos wie?

Z Konopnickiej:

"Wąską ścieżyną, co wije się wstęgą
Między pólkami jęczmienia i żyta,
Szedł blady, nędzną odziany siermięgą,
Wolny najmita."
https://literat.ug.edu.pl/mariakon/010.htm

ps. Przypomnijmy sobie przy okazji co Mistrz o genezie w/w wierszyka do Mrożka pisał:
http://plaszcz-zabojcy.blogspot.com/2013/03/odcinek-628-stanisaw-lem-1962-rok.html

[Lembit Staan]

Niejmniej jednak cholera meczy mnie od lat skond to Lem sciagnal: "Idę samotny borem i lasem / Choć wszędy wicher i słota, / I tylko głucho skrzypię zawiasem / Albo o kamień potkną się czasem / Robot-sierota." Napiewno nie z Prusa. Czy ktos wie?

Z Konopnickiej

Super!

ps. Przypomnijmy sobie przy okazji co Mistrz o genezie w/w wierszyka do Mrożka pisał:

To juz zaguglowalem gdzies indziej.

A propos nie przypominam sobe zadnej pracy magisterskjej lub na serio na temat Poezji Lema.

[Q]

Super!

Nie ma za co .

nie przypominam sobe zadnej pracy magisterskjej lub na serio na temat Poezji Lema.

Mówisz, że prawdziwa nauka zaczyna się powyżej poziomu magisterek? No, coś w tym - statystycznie - jest .

ps.

Oprocz Wierszy Mlodizenczych

Przypomnijmy czytającym nas te wiersze, przynajmniej część:

[liv]

I oto tutaj mam pytanko.

https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/idzie-zolnierz-borem-lasem.html
Pewnie mix różnych.
A co do tego;

Apentuła niewdziosek, te będy gruwaśne" - o tym juz nawet nie pytam :-)

To raczej twórczy wkład Lema wedle recept Leśmiana (ulubionego poety).
szczegółów można szukać tutaj
https://ispan.waw.pl/ireteslaw/bitstream/handle/20.500.12528/226/doktorat.pdf?sequence=1&isAllowed=y
I jeden przykład przeróbki ludowizny z tegoż - Żądny mięciny brądnej
ta mięcina...może przeróbka staropolskiej miękiny z dodatkowymi konotacjami?
https://sjp.pl/mi%C4%99kina
Te będy - iść w "te pędy"
https://pl.wiktionary.org/wiki/w_te_p%C4%99dy
etc - dużo ubawy w szukaniu by, a czasozwieracz zżęty

[Lembit Staan]

A co z tym?

----------------
Nieśmiały cybernetyk potężne ekstrema
Poznawał, kiedy grupy unimodularne
Cyberiady całkował w popołudnie parne,
Nie wiedząc, czy jest miłość, czy jeszcze jej nie ma?
--------------

[Q]

https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/idzie-zolnierz-borem-lasem.html
Pewnie mix różnych.

Coś w tym jest... Jak teraz tekst w/w pieśni czytam, to mam wrażenie, że choć Lem wyraźnie stylizował rzecz na "Najmitę", to i "Żołnierz" Mu się - może podświadomie i mimo woli - wkradł...

Apentuła niewdziosek, te będy gruwaśne" - o tym juz nawet nie pytam :-)

To raczej twórczy wkład Lema wedle recept Leśmiana (ulubionego poety).

Acz znalazła się osoba, która dopatrzyła się w tym wypadku również podobieństw do metody Lewisa Carolla, z czasu gdy ten tworzył "Jabberwocky":
https://alt.pl.comp.os.hacking.narkive.com/9ymn1qMY/jak-to-rozszyfrowa
U nas zwanego zwykle "Dżabbersmokiem", ale nie tylko...
https://home.agh.edu.pl/~szymon/jabberwocky.shtml

A co z tym?

Tu mam luźnie i nieokreślone, do tego stopnia, że niezbyt potrafię je ubrać w słowa (dlatego nie sugeruj się, bo mogą być odczapne) skojarzenia z barokową poezją Morsztyna:
https://literat.ug.edu.pl/morsztyn/index.htm
https://poezja.org/wz/Morsztyn_Andrzej_Jan/
http://znanewiersze.pl/jan-andrzej-morsztyn
Choć i Słowacki ze skordianowo-lelewelowym "Czy lepiej, kiedy jest król? czy kiedy go nie ma?…" w myślach powraca...

[lemolog]

A propos nie przypominam sobe zadnej pracy magisterskjej lub na serio na temat Poezji Lema.

Artykul: Artur Wieczorek, Poezja Stanisława Lema, s.97-104.
http://www.bezporownania.polonistyka.uj.edu.pl/nr-7

[olkapolka]

A co z tym?

----------------
Nieśmiały cybernetyk potężne ekstrema
Poznawał, kiedy grupy unimodularne
Cyberiady całkował w popołudnie parne,
Nie wiedząc, czy jest miłość, czy jeszcze jej nie ma?
--------------

Całość trudno powiedzieć, ale mnie się cztery razy w tym wierszu narzuca Mickiewicz i raz - ewentualnie - Kochanowski.
Mickiewicz:
1) Nie wiedząc, czy jest miłość, czy jeszcze jej nie ma?

z Czy to jest przyjaźń? czy to jest kochanie?
https://literat.ug.edu.pl/amwiersz/0025.htm
2) Precz mi, precz, Laplasjany z wieczora do ranka,

z Precz z moich oczu!... posłucham od razu,
Precz z mego serca!... i serce posłucha,
Precz z mej pamięci!... nie tego rozkazu
https://literat.ug.edu.pl/amwiersz/0019.htm
3) O, nie dożył rozkoszy, kto tak bez siwizny

z Kto nie doznał goryczy ni razu,
Ten nie dozna słodyczy w niebie.
https://literat.ug.edu.pl/dziady/003.htm
4) O, wielopowłokowa uczuć komitanto,
Wiele trzeba cię cenić, ten się dowie tylko,
Kto takich parametrów przeczuwając fantom,

z Litwo, Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie;
 Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto cię stracił
https://pl.wikisource.org/wiki/Litwo,_Ojczyzno_moja!

Ewentualnie Kochanowski:
Ślachetne zdrowie,
Nikt się nie dowie,
Jako smakujesz,
Aż się zepsujesz.
http://www.staropolska.pl/renesans/jan_kochanowski/fraszki/fraszki_48.html

[Lieber Augustin]

U maniaków było weselej, grupa ich siedziała przy żelaznych łóżkach i grając na siatkach jak na harfach, śpiewała chórem “Hej przeleciał robot, wydał cichy chrobot, małe śrubki na nim zadrżały”, jak również “Ja myślałam, że to koty, co za pierwsze idą płoty, a to roboty, roboty” i tak dalej.

No, z drugim czterowierszem mniej więcej jasne, to "Ej, dziewczyno" Makuszyńskiego:
https://bliskopolski.pl/muzyka/piesni-patriotyczne/legionowe/ej-dziewczyno/
A może to wręcz przejrzysta aluzja do późniejszej wersji
A ja myślałem, że to oni
Że to banda bandę goni
A to Czerwoni! Czerwoni!
Kryj się, kryj!

A co z tą pierwszą zwrotką?

[Lembit Staan]

Artykul: Artur Wieczorek, Poezja Stanisława Lema, s.97-104.

Dziekuje,
Przepraszam, ze nie bylem wystarczajaco precyzyjny: pytalem o prace magisterskie ponewaz chcialem cos online.  Widzialem to i owo dookola,  przewazne w kontekscie tłumaczen. Np., ciekawostka z niemieckiego:  zamiast Świtezianki tlumacz 'naduzyl' Heinricha Heinego.    (Zygmunt Tecza, "Das Wortspiel in der Übersetzung: Stanislaw Lems Spiele mit dem Wort...")

[olkapolka]

U maniaków było weselej, grupa ich siedziała przy żelaznych łóżkach i grając na siatkach jak na harfach, śpiewała chórem “Hej przeleciał robot, wydał cichy chrobot, małe śrubki na nim zadrżały”, jak również “Ja myślałam, że to koty, co za pierwsze idą płoty, a to roboty, roboty” i tak dalej.

No, z drugim czterowierszem mniej więcej jasne, to "Ej, dziewczyno" Makuszyńskiego:
https://bliskopolski.pl/muzyka/piesni-patriotyczne/legionowe/ej-dziewczyno/
A może to wręcz przejrzysta aluzja do późniejszej wersji
A ja myślałem, że to oni
Że to banda bandę goni
A to Czerwoni! Czerwoni!
Kryj się, kryj!

A co z tą pierwszą zwrotką?

Chyba się pogubiłam w tych wierszach:))
Ale chodzi Ci o to:
 “Hej przeleciał robot, wydał cichy chrobot, małe śrubki na nim zadrżały” ?
Bo to mi się układa z tym:

Ej, przeleciał ptaszek kalinowy lasek,
siwe piórka na nim zadrżały.
https://bibliotekapiosenki.pl/utwory/Ej_przelecial_ptaszek/tekst

[niektórzy to nawet takie krzyżówki mają;))]

[Lieber Augustin]

Ale chodzi Ci o to:
 “Hej przeleciał robot, wydał cichy chrobot, małe śrubki na nim zadrżały” ?

Tak, właśnie o to mi chodziło.
Dzięki, olka

Np., ciekawostka z niemieckiego:  zamiast Świtezianki tlumacz 'naduzyl' Heinricha Heinego.    (Zygmunt Tecza, "Das Wortspiel in der Übersetzung: Stanislaw Lems Spiele mit dem Wort...")

Rosyjski tłumacz K. Duszenko również wziął za podstawę nie "Świteziankę", tylko wiersz Goethego "Der König in Thule":
https://www.deutschland-lese.de/index.php?article_id=1091
w przełożeniu Pasternaka:
http://www.bard.ru.com/php/print_list.php?id=11281

Wyszło całkiem nieźle, jak na mój gust:
Жил робот в Фуле дальней,
И тумблер золотой
Хранил он — дар прощальный
Ах! робушки одной.

http://www.maxima-library.org/mob/b/80888?format=read

[Lembit Staan]

Rosyjski tłumacz K. Duszenko również wziął za podstawę nie "Świteziankę", tylko wiersz Goethego "Der König in Thule":
https://www.deutschland-lese.de/index.php?article_id=1091

Wyszło całkiem nieźle, jak na mój gust:

Niezle, ale dowcip juz nie tak leci.  Gdyby Puszkin... A Goethego tylko inteligencja polapa. Zeby nie powiedziec, brak patriotyzmu. (A moze odwrotnie; kpiny z Puszkina to 10 lat do magadanu)

[Lieber Augustin]