Jeśli wszystko jest z góry ustalone przez prawa natury, jeśli wynik działania tych praw da się przewidzieć z mikroskopową precyzją na astronomiczny dystans w czasie (choćby tylko Demon Maxwella był w stanie to zrobić), to my z naszymi planami i celami życiowymi przypominamy kogoś kto wsiadł do tramwaju jadącego na Muranów "planując" sobie że wysiądzie na Woli (porównanie Lema).
Chyba nie do końca. To, że wiesz jak coś się skończy, nie oznacza że nie posiadasz wolnej woli. W tym przypadku "czytaniem przyszłości" jest tak samo jak z historią tylko w drugą stronę
- wiesz jak postąpili nasi przodkowie, co nie oznacza, że nie posiadali wolnej woli.
Z innych, deterministycznych, działań korzystamy na co dzień - znając jakąś osobę potrafimy z dużą dokładnością przewidzieć jak się zachowa w danej sytuacji, mimo iż nie pozbawiamy jej wolnej woli.
wystarczy wziąć odpowiednią ilość atomów, poumieszczać je w dokładnie ustalonych miejscach i voilá! - oto mamy nie jakąś tam wierną kopię pana K. ale po prostu jego samego w dwóch w żaden sposób nieodróżnialnych wersjach.
Tutaj także pozwolę sobie się z Tobą nie zgodzić
Jeżeli obaj istnieją równocześnie to tak czy inaczej będą różni, bo inaczej wpływa na nich otoczenie, nawet jeśli wszystko robią tak samo. Zawsze jednak jeden będzie z prawej, a drugi z lewej strony i to na tego z lewej kiedyś wpadnie rowerzysta (i od tej pory będzie bał się chodzić po ulicy
). Z kolei ten z prawej będzie siedział bliżej nauczyciela na lekcjach i stąd częściej będzie przy tablicy (i od tej pory nabawi się nerwicy
). Itd. itp.
Tak więc bliższe jest mi zdanie
dzi który uważa, że wszystko zrobiliśmy tak jak musieliśmy. Co bynajmniej nie oznacza braku wolnej woli.
Pozwolę sobie na jeszcze jeden przykład.
Postawcie się w takiej sytuacji, że cofacie się do jakieś ważnej dla was chwili. Tylko, że nie pamiętacie tego, że coś takiego miało już miejsce - praktycznie to zdarzenie dzieje sie dla was po raz pierwszy. Czy mając dokładnie takie same "dane wejściowe", nie dokonacie ponownie takiego samego wyboru? Raczej tak. Jest to jednak WASZ wybór
