Autor Wątek: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"  (Przeczytany 8417 razy)

liv

  • Global Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6612
    • Zobacz profil
Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« dnia: Września 01, 2020, 05:20:45 pm »
A właściwie - nie dzieje. Jest takie opowiadanko, raz wydane i potem już niewznowione - "Exodus".
Czytał ktoś? O czym ono?
Wydane zostało w poniższym zbiorku;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Inwazja_z_Aldebarana_(zbi%C3%B3r_opowiada%C5%84)
Obecnie demokracja ma się dobrze – mniej więcej tak, jak republika rzymska w czasach Oktawiana

lemolog

  • Juror
  • Senior Member
  • *****
  • Wiadomości: 444
  • I love YaBB 1G - SP1!
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #1 dnia: Września 02, 2020, 11:14:36 am »
Jest takie opowiadanko, raz wydane i potem już niewznowione - "Exodus".
Czytał ktoś? O czym ono?

Opinie rosyjskojezycznych czytelnikow o opowiadaniu S.Lema "Exodus": https://fantlab.ru/work3100
Google dopomoze przetlumaczyc...

liv

  • Global Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6612
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #2 dnia: Września 02, 2020, 06:50:34 pm »
Jest takie opowiadanko, raz wydane i potem już niewznowione - "Exodus".
Czytał ktoś? O czym ono?
Opinie rosyjskojezycznych czytelnikow o opowiadaniu S.Lema "Exodus": https://fantlab.ru/work3100
Google dopomoze przetlumaczyc...
Dzięki. Ogólnie nie są to złe opinie (na ile gógiel przekazał), więc skąd ta blokada? Tym niemniej, ciężko z nich domyślić się treści. Rozumiem, że Ty czytałeś, bo widzę notkę?
Chyba pofatyguję się do biblioteki.  8)
Obecnie demokracja ma się dobrze – mniej więcej tak, jak republika rzymska w czasach Oktawiana

olkapolka

  • YaBB Administrator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6888
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #3 dnia: Września 02, 2020, 07:16:15 pm »
Ja już kupiłam - podzielę się nabytkiem. Na dniach;)
Mężczyźni godzą się z faktami. Kobiety z niektórymi faktami nie chcą się pogodzić. Mówią dalej „nie”, nawet jeśli już nic oprócz „tak” powiedzieć nie można.
S.Lem, "Rozprawa"
Bywa odwrotnie;)

lemolog

  • Juror
  • Senior Member
  • *****
  • Wiadomości: 444
  • I love YaBB 1G - SP1!
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #4 dnia: Września 02, 2020, 07:17:11 pm »
"Exodus". Ty czytałeś, bo widzę notkę?
Chyba pofatyguję się do biblioteki.  8)

Czytalem, i co wiecej - niedawno ponownie przetlumaczylem na rosyjski i w tym roku wyjdzie w zbiorze opowiadan (razem z opowiadaniem "Polowanie").
Moge tekst polski wyslac na e-mail. W profilu podany prawdziwy e-mail?

liv

  • Global Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6612
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #5 dnia: Września 02, 2020, 07:49:44 pm »
Cytuj
Moge tekst polski wyslac na e-mail. W profilu podany prawdziwy e-mail?
Tak, e-mail prawdziwy.
Byłbym wdzięczny za tekst.
Cytuj
Czytalem, i co wiecej - niedawno ponownie przetlumaczylem na rosyjski i w tym roku wyjdzie w zbiorze opowiadan (razem z opowiadaniem "Polowanie").
O, super! Choć to trochę paradoks, że ukazuje się kolejne tłumaczenie po rosyjsku, a w ojczyźnie cichosza.
Turnau powinien zmodyfikować tekst na niemalema i niematuwima.
Obecnie demokracja ma się dobrze – mniej więcej tak, jak republika rzymska w czasach Oktawiana

Q

  • YaBB Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 16003
  • Jego Induktywność
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #6 dnia: Września 02, 2020, 07:53:17 pm »
Moge tekst polski wyslac na e-mail.

O! To i ja poproszę :).

ps. Pochwalę się, że rzuconym w wątku muzycznym pomysłem:
https://forum.lem.pl/index.php?topic=546.msg83894#msg83894
...podzieliłem się również ze skrzatem. Uznał go za warty realizacji, ale... nie mówię hop, wszystko może rozbić się o koszta.
« Ostatnia zmiana: Września 02, 2020, 09:49:45 pm wysłana przez Q »
"Wśród wydarzeń wszechświata nie ma ważnych i nieważnych, tylko my różnie je postrzegamy. Podział na ważne i nieważne odbywa się w naszych umysłach" - Marek Baraniecki

liv

  • Global Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6612
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #7 dnia: Września 02, 2020, 09:57:42 pm »
@ lemolog
Przesyłka odebrana i już nawet "w praniu". Pięknie dziękuję  :)
Obecnie demokracja ma się dobrze – mniej więcej tak, jak republika rzymska w czasach Oktawiana

Q

  • YaBB Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 16003
  • Jego Induktywność
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #8 dnia: Września 03, 2020, 03:47:54 pm »
@lemolog

Otrzymałem, i b. dziękuję również :).

Co do samego opowiadania... Dziwne... Styl lemowski, acz jeszcze wczesnolemowski, mniej charakterystyczny niż później. Treść? Na pierwszy rzut oka próba rozegraniana po swojemu modnych wtenczas wątków talerzowych i paranoiczno-zimnowojenno-porywaczociałowych, jednak próba b. specyficzna, bo przechodząca raczej w studium myślenia spiskowego, niż w SF, i sugerująca (co poniekąd ecowe "Wahadełko..." antycypuje), że łatwiej w inwazję kosmiczną uwierzyć, niż z autodestrukcyjną gatunkową głupotą się mierzyć... Choć to tylko jedna z możliwych wykładni...
"Wśród wydarzeń wszechświata nie ma ważnych i nieważnych, tylko my różnie je postrzegamy. Podział na ważne i nieważne odbywa się w naszych umysłach" - Marek Baraniecki

olkapolka

  • YaBB Administrator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6888
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #9 dnia: Września 03, 2020, 04:42:10 pm »
Co do samego opowiadania... Dziwne... Styl lemowski, acz jeszcze wczesnolemowski, mniej charakterystyczny niż później. Treść? Na pierwszy rzut oka próba rozegraniana po swojemu modnych wtenczas wątków talerzowych i paranoiczno-zimnowojenno-porywaczociałowych, jednak próba b. specyficzna, bo przechodząca raczej w studium myślenia spiskowego, niż w SF, i sugerująca (co poniekąd ecowe "Wahadełko..." antycypuje), że łatwiej w inwazję kosmiczną uwierzyć, niż z autodestrukcyjną gatunkową głupotą się mierzyć... Choć to tylko jedna z możliwych wykładni...
Styl miejscami dosyć toporny - zwłaszcza jak rzecz maszeruje o spodkach i Yeti, ale myślę, że nie w tym sęk...to raczej - wbrew fikcyjnej treści - próba racjonalizacji tej - jak napisałeś - gatunkowej głupoty...tylko w ten sposób można ją zrozumieć i przyjąć.
To zaś implikuje ciekawą - jak na Lema - kwestię: skoro ogłupiałe masy i działający na szkodę ludzkości przywódcy pochodzą spoza rodzaju ludzkiego - wymiana kadr w spodkach (hehe...:)), to ten rodzaj - sam w sobie - jest mądry, rozsądny itp. - korona jednak?:)

Pss...nawiasem - widzieliście ile kosztują egzemplarze "Inwazji.."?
https://allegro.pl/listing?string=inwazja%20z%20aldebarana&bmatch=baseline-product-eyesa2-engag-dict45-cul-1-1-0903
Ja wyhaczyłam egzemplarz za trochę ponad dwie dyszki, ale bez okładki i przyszedł spięty gumką recepturką, bo parę stron luźnych:)
« Ostatnia zmiana: Września 03, 2020, 04:58:44 pm wysłana przez olkapolka »
Mężczyźni godzą się z faktami. Kobiety z niektórymi faktami nie chcą się pogodzić. Mówią dalej „nie”, nawet jeśli już nic oprócz „tak” powiedzieć nie można.
S.Lem, "Rozprawa"
Bywa odwrotnie;)

liv

  • Global Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6612
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #10 dnia: Września 03, 2020, 06:43:34 pm »
Cytuj
To zaś implikuje ciekawą - jak na Lema - kwestię: skoro ogłupiałe masy i działający na szkodę ludzkości przywódcy pochodzą spoza rodzaju ludzkiego - wymiana kadr w spodkach (hehe...:)), to ten rodzaj - sam w sobie - jest mądry, rozsądny itp. - korona jednak?:)
Mi skojarzyły sie jakoś z sprawą matrioszek. Ale czy już wtedy Lem miał szansę o tym słyszeć?
https://ciekawostkihistoryczne.pl/2020/06/08/matrioszki-stalina-czy-polska-ludowa-rzadzily-sobowtory/
drugie - nie mieliście wrażenia, że Mat byl takim podmieńcem?
Jaką rolę pełni, pojawiający się kilka razy kamyk?
Machinalnie obracał palcami w kieszeni trójkątny kamyk, okruch skalny, zabrany z miejsca, którego, miał nadzieję, nie dotknął jeszcze nikt.
Obecnie demokracja ma się dobrze – mniej więcej tak, jak republika rzymska w czasach Oktawiana

Q

  • YaBB Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 16003
  • Jego Induktywność
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #11 dnia: Września 03, 2020, 08:36:49 pm »
Styl miejscami dosyć toporny

Prawda. Z jednej strony stanowczo bogatszy, bardziej literacki, niż styl standardowego zaoceanicznego SFiarza epoki, z drugiej... gdyby człowiek nie wiedział kto napisał, to równie dobrze mógłby założyć, że to któryś z młodotechnikowych autorów stylizujących/snobujących się na Lema.

To zaś implikuje ciekawą - jak na Lema - kwestię: skoro ogłupiałe masy i działający na szkodę ludzkości przywódcy pochodzą spoza rodzaju ludzkiego - wymiana kadr w spodkach (hehe...:)), to ten rodzaj - sam w sobie - jest mądry, rozsądny itp. - korona jednak?:)

Można rzec, że tym sposobem Mistrz wyprzedził Hogana, wprowadzając pomysł, który tamten potem międlił w swojej trylogii o gigantach. Choć - jak wspomniałem - widząc rzecz gorzkim żartem Lema (ciekawe, swoją drogą, że cenzura puściła...), wolę jednak zakładać, że Tom(ek) jest wariatem z jednej półki z gombrowym Witoldem kosmicznym ;) i współczesnymi ufo- i spiskomaniakami, w pewien sposób szlachetnym w swojej szajbie, bo tym sposobem zachowującym wiarę w Ludzkość.

nie mieliście wrażenia, że Mat byl takim podmieńcem?

Ale wolenie woleniem, nie da się "Exodusu" - wykraczając poza prywatne preferencje - odbierać inaczej jako prawzoru tych utworów - wspominanych wiele razy - Wolfe'a i Dukaja, których zakończenia (a często i całe fabuły) są świadomie pomyślane jako wieloznaczne... I faktycznie, pomyślało mi się również, że - przynajmniej w ramach jednej z równoprawnych interpretacji - Mat takim podmieńcem jest (tu znów mielibyśmy zalążek snergowego "Robota"?). Zresztą może nie tylko on, może Tom - który jakoś tak bezceremonialnie - automatycznie? - pod swoje skrzydełka go wziął - również (choć kompletnie rzeczy nieświadomy)? Ba, może nawet my sami, czytelnicy, mamy się nad sobą zastanawiać, bo wszyscy jesteśmy podejrzani?
 
Jaką rolę pełni, pojawiający się kilka razy kamyk?

Gdyby był chociaż zielony, łatwiej byłoby zgadnąć ;).
« Ostatnia zmiana: Września 03, 2020, 08:45:24 pm wysłana przez Q »
"Wśród wydarzeń wszechświata nie ma ważnych i nieważnych, tylko my różnie je postrzegamy. Podział na ważne i nieważne odbywa się w naszych umysłach" - Marek Baraniecki

olkapolka

  • YaBB Administrator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6888
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #12 dnia: Września 03, 2020, 11:38:12 pm »
Z tym Matem to trochę jak z Halem  z "Powrotu..." - jakby wracał po długiej podróży i "dziwił się wszystkiemu"...jeśli miał 19 lat i plecak, wrócił z gór, to raczej był to krótki wypad.

A opis z pierwszej strony jakby został wrzucony w nieznane...obcy w mieście. W nieodpowiednim stroju i nastroju. I o kim pomyślał "Jednak!" zanim rozpoznał Tomka - kogo się bał?

Ta historia - bardziej pasowałaby do niego - nawet w pierwszym czytaniu pomieszały się mi imiona i opowiadane wzięłam za efekt odosobnienia i charakteru Mata - biorąc go za Tomka.

Ale jest to historia - nie pierwsza - wariata ze "Skrzyń..."? Który podejrzewa kolegę? Odmieńca? Wystarcza mu stwierdzenie Mata, że nie chce by "wszystko cholera wzięła"...:)

W sumie niewykorzystany potencjał - ładny wstęp i zakończenie  - dobry klimat - tylko ten wykład o stopach na talerzach - jakby z innej bajki - szkoda, że Lem tego nie przerobił.
Mężczyźni godzą się z faktami. Kobiety z niektórymi faktami nie chcą się pogodzić. Mówią dalej „nie”, nawet jeśli już nic oprócz „tak” powiedzieć nie można.
S.Lem, "Rozprawa"
Bywa odwrotnie;)

Q

  • YaBB Moderator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 16003
  • Jego Induktywność
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #13 dnia: Września 04, 2020, 03:37:56 pm »
Z tym wstępem (i Matem) jest nawet głębszy problem. Miasto widziane jego oczami wygląda tak jakoś futurystycznie (więc jednak SF i przyszłość?), a on wydaje się do niego kompletnie nie pasować, jak ubogi przybysz z jakiejś zapadłej wsi, albo Obcy podmieniec właśnie. (Czy kilka dni pobytu w górach mogłoby aż tak zmienić perspektywę?)

Jednocześnie... Jeśli podmieńcy - jak twierdzi Tom - trafili na Ziemię w przeszłości, i teraz się ich wycofuje*, to jaki sens ma świeża zamiana Mata-człowieka na Mata-biorobota, który - przyjmując taką interpretację - zaprogramowany jest dość dziwnie, bo z jednej strony (jakby) niedostosowany do czasów, w które trafił, z drugiej jednak ma zająć miejsce określonej osoby mającej rodzinę, kolegów (co zresztą oznacza, że wszelkie niezgodności z pierwowzorem gotowe wychodzić)... Więc działają ci hipotetyczni Obcy na oślep, czy b. precyzyjnie? Poza tym, czemu zastąpić - skoro już wrzucamy naszą kukłę w czyjś życiorys - jakiegoś (prawdopodobnie) studencika, a nie kogoś u żłobu, kto akurat ma pecha lubić górskie wycieczki? (Zresztą czy muszą być tylko górskie? Na środku Sahary, czy na jachcie morskim też można  dokonać zamiany.)

* Nawiasem: jak to jest... niby chcą Obcy cały gatunek wybić, a dla swoich - nieprzydatnych już - narzędzi tacy łaskawi? No i jak się te ich człekopodobne dzieła odnajdą w kompletnie nieziemskich warunkach (pamiętamy zagubienie przypadkowych odkrywców Edenu, i Tempego na Kwincie)?

A Tom(ek)? Niby chce się podzielić swoim domysłem, ale bezceremonialnie porywa na kolejną eskapadę kogoś, kto (teoretycznie) ledwo co z poprzedniej - zmęczony - wrócił. Tak, jakby nie chciał, by Mat trafił do domu, gdzie może być rozpoznany jako fałszywka, tylko miał czas na dostrojenie się do swojej roli (czy coś koło tego). Ale w takim wypadku po co robot zdradza prawdę robotowi? Może nieświadomy wykonywanego zadania, ale zarazem z podświadomości (jak ja nie lubię tych frońdyzmów) echo ukrytego programu - teorią spiskową - przebija?

tylko ten wykład o stopach na talerzach - jakby z innej bajki - szkoda, że Lem tego nie przerobił.

Tak, b. kiczowato to wypadło, choć niby nie idzie na karb nazywającego fakty Autora-narratora, a - niekoniecznie wiarygodnego (w każdej interpretacji) - bohatera.

ps. Może wydzielimy tę rozmowę w mini Akad.-wątek?
« Ostatnia zmiana: Września 04, 2020, 04:16:22 pm wysłana przez Q »
"Wśród wydarzeń wszechświata nie ma ważnych i nieważnych, tylko my różnie je postrzegamy. Podział na ważne i nieważne odbywa się w naszych umysłach" - Marek Baraniecki

olkapolka

  • YaBB Administrator
  • God Member
  • *****
  • Wiadomości: 6888
    • Zobacz profil
Odp: Exodus - opowiadanie ze zbioru "Inwazja z Aldebarana"
« Odpowiedź #14 dnia: Września 05, 2020, 07:33:00 pm »
Wydzieliłam wątek, a czy ma zostać tutaj - w Lemosferze - czy przenieść go do Akademii - to już zdecydujcie.

Co do opowiadania: to mógłby być zaczontek ciekawej powieści - która w mniej toporny sposób łączy Yeti, UFO i głupotę rządzących;))

A tak - całkiem dobre opowiadanie - w sensie klimatu, warte przeredagowania - ze względu na dziurki w fabule i owe "łapki".

Cytuj
Mi skojarzyły sie jakoś z sprawą matrioszek. Ale czy już wtedy Lem miał szansę o tym słyszeć?
Wtedy? Hm...może pogłoski? Może w oparach absurdu?
« Ostatnia zmiana: Września 05, 2020, 07:40:24 pm wysłana przez olkapolka »
Mężczyźni godzą się z faktami. Kobiety z niektórymi faktami nie chcą się pogodzić. Mówią dalej „nie”, nawet jeśli już nic oprócz „tak” powiedzieć nie można.
S.Lem, "Rozprawa"
Bywa odwrotnie;)