1
Lemosfera / Re: Czy Lem pisał w obcym języku?
« dnia: Lutego 13, 2014, 10:18:08 pm »A ja może odpowiem pytaniem na pytanie... Skąd takie przypuszczenia odnośnie "Rozprawy"?Lem jest znany z tego, że bardzo nieszablonowo używał języka, ale w kilku miejscach pojawiają się fragmenty, które jako zawodowy tłumacz natychmiast postrzegam po prostu jako wpadki translatorskie. Jedno miejsce - po prostu ewidentne - pojawia się właśnie w "Rozprawie":
"- Jak widzę, pilnie przestrzegacie warunków umowy! - mruknął Pirx. Wyprostował się na łóżku i przybliżając twarz do twarzy Browna, powoli spytał:
- Dlaczego złamał pan dane słowo?
- Co? Co pan mówi?! Komandorze!
- Przecież dał pan słowo, że zachowa swoją identyczność w tajemnicy.
- A! Tak. Dałem. Uważam jednak, że są sytuacje, w których człowiek nie tylko ma prawo to zrobić, ale jest to nawet jego obowiązkiem."
Oczywiście nie idzie tu o "identyczność", lecz o "tożsamość". Słowo "identyczność" w tym miejscu nie ma sensu - tak się jednak składa, że w "tożsamość" po angielsku to "identity", po niemiecku "Identitaet", po francusku "identite' " itd. Przetłumaczenie któregoś z tych słów na "identyczność" to typowy kiks transatorski, który może się zdarzyć nieuważnemu tłumaczowi. To się nazywa "false friends".
Krótko mówiąc, nie widzę absolutnie żadnego sposobu, na jaki w tym miejscu tej książki mogłoby się zjawić słowo "identyczność", inny niż ten, że tekst był w oryginale obcojęzyczny. Lem używał słów dziwnie, ale nie AŻ TAK dziwnie - bo to w zasadzie jest nie tyle użycie dziwne, co po prostu nonsensowne.